Kognitywne studium obelg

Zjawiska niegrzeczności językowej, języka tabu i agresji werbalnej przez długi czas były niedoceniane w głównym nurcie analizy językoznawczej. Jednakże w ostatnich latach pojawienie się szeregu ważnych publikacji takich autorów jak Jay (1992; 2000), Allan i Burridge (2006), Pinker (2008) i Bousfield (2008) spowodowało wzmożone zainteresowanie językoznawców tą problematyką. Celem niniejszej dysertacji jest kognitywna analiza obelg w języku angielskim. Twierdzę w niej, że narzędzia językoznawstwa kognitywnego pozwalają na adekwatny i wyczerpujący opis różnych kategorii wyrażeń obelżywych. Materiałem badawczym pracy jest korpus złożony ze 130 scen wyselekcjonowanych ze współczesnych filmów anglojęzycznych, które analizuję z czterech różnych perspektyw teoretycznych: koncepcji idealizowanych modeli kognitywnych Lakoffa, kognitywnej teorii aktów mownych, modeli sieciowych Langackera i teorii dynamiki siły Talmy’ego. Praca podzielona jest na dwie części: cześć teoretyczna składa się z rozdziałów 1-4, część badawcza przedstawiona jest w rozdziale 5. Rozdział 6 stanowi próbę omówienia najważniejszych wniosków z przeprowadzonych badań oraz podsumowanie głównych punktów dysertacji. W rozdziale 1 skupiam się na krótkim opisie najważniejszych założeń autonomicznego podejścia do języka, w opozycji do którego formułowane są główne zasady językoznawstwa kognitywnego. Rozważam tu również tradycyjne podejście do semantyki językowej oparte na logice formalnej i analizie składnikowej i wykazuję – za Lakoffem (1987) – że wywodzą się one z obiektywistycznej teorii kategoryzacji. Rozdział drugi opisuje najważniejsze założenia językoznawstwa kognitywnego i przedstawia narzędzia teoretyczne użyte w praktycznej części pracy. Językoznawcy kognitywni stoją na stanowisku, że język jest nieautonomiczną ludzką zdolnością i częścią ludzkiego systemu ojęciowego. Dlatego też różne procesy percepcji, kategoryzacji, schematów wyobrażeniowych i pojmowania obecne w języku odnoszą się również do innych pól ludzkiej działalności. W rozdziale drugim prezentuję również narzędzia analizy kognitywnej użyte w części praktycznej dysertacji: teorię idealizowanych modeli kognitywnych, koncepcję modeli sieciowych i kognitywną teorię dynamiki siły. W rozdziale trzecim prezentowane są różne zjawiska pragmatyczne odnoszące się do problemu agresji werbalnej. W szczególności skupiam się tu na problematyce (nie)grzeczności językowej i analizie aktów mownych. Podsumowanie różnych teorii dotyczących grzeczności i niegrzeczności językowej ukazuje szerszą perspektywę pragmatyczną omawianych zagadnień. W opisie teorii aktów mownych skupiam się na teoretycznych podstawach tej teorii i jej aplikacji w ramach paradygmatu kognitywnego. Przedstawiam również pracę Grzegorczykowej (1991), która proponuje cztery warunki aktu mownego obelgi: 1. Wypowiedź X-a zawierająca sąd negatywny o Y-ku. 2. Intencja X-a wywołania w Y-ku poniżenia 3. Obecność słów nacechowanych ekspresją negatywną aksjologicznie i emocjonalnie 4. Perlokucja w postaci stanu psychicznego Y-ka: Y poczuł się zelżony Kognitywna analiza tych warunków stanowi kolejną perspektywę teoretyczną użytą w praktycznej analizie wyrażeń obraźliwych w niniejszej pracy. Rozdział czwarty prezentuje szersze neurologiczne, psychologiczne i społeczno-kulturowe uwarunkowania obelg. Poprzez dyskusję pojęcia tabu językowego, przeklinania i agresji werbalnej wyrażenia obelżywe ukazane są jako złożone zjawisko o podłożu neurologicznym, psychologicznym i społeczno-kulturowym. W rozdziale czwartym opisuję również pięcioetapowy model agresji werbalnej Jay’a (2000): ETAP 1: OBRAŹLIWE WYDARZENIE ETAP 2: STOPIEŃ GNIEWU ETAP 3: PRÓBY KONTROLI GNIEWU ETAP 4: UTRATA KONTROLI ETAP 5: UKARANIE SPRAWCY Model Jay’a użyty jest w rozdziale piątym jako prototypowy scenariusz obelg. Rozdział piąty stanowi praktyczną realizację teoretycznych wywodów prowadzonych w poprzednich rozdziałach. W rozdziale tym opisuję analizę obelg w oparciu o korpus 130 scen ze współczesnych filmów anglojęzycznych przy użyciu czterech narzędzi językoznawstwa kognitywnego prezentowanych powyżej. Analiza agresji werbalnej w ramach teorii idealizowanych modeli kognitywnych pozwala na wyłonienie szeregu prototypowych i nieprototypowych kategorii obelg. Na podstawie powyższych rozważań definiuję prototypowe wyrażenia obelżywe jako akty werbalne które wyczerpują model Jay’a. Do nieprototypowych obelg wyszczególnionych w pracy należą kategorie nie-ludzkiego sprawcy, nieobecnego sprawcy, odłożonej kary, obelgi odruchowej, obelgi przekierowanej, obelgi intensyfikującej, łańcucha obelg, obelgi przypadkowej, auto-obelgi, pojedynku na obelgi, przyjacielskiej obelgi, obelgi bez komponentu tabu językowego i obelgi niewerbalnej. Praktyczna aplikacja kognitywnej teorii aktów mownych skupia się na studium prototypowych i nieprototypowych aktów obelżywych pod kątem ich warunków zaproponowanych przez Grzegorczykową. Warunki te, zgodnie z założeniami kognitywnej teorii aktów mownych, ukazane są jako z natury prototypowe. Prezentacja obelg w ramach modeli sieciowych ukazuje obszerną, lecz spójną perspektywę omawianych problemów. Wreszcie analiza prototypowych i nieprototypowych kategorii wyrażeń obelżywych jako modeli dynamiki siły ukazuje wzajemne oddziaływanie intra- i interpersonalnych czynników odgrywających rolę w aktach agresji werbalnej. W rozdziale szóstym prezentuję konkluzje płynące z części badawczej pracy przedstawionej w rozdziale 5. Zjawisko obelgi jest nie-marginalną czynnością językową i jako taka powinna być przedmiotem dalszych rozważań akademickich. Jestem przekonany, że teoretyczne narzędzia językoznawstwa kognitywnego w sposób zadowalający i wyczerpujący opisują tą problematykę. W rozdziale szóstym proponuje się również szereg zagadnień dotyczących zjawisk niegrzeczności językowej, przeklinania i agresji werbalnej które mogą być podejmowane przez autorów zainteresowanych tymi dziedzinami

Self-reported Difficulties in Learning English as a Second Language for Third-age Students in Poland

The problem of teaching English to third-age students is among the issues in ELT which have gained increasing attention and interest in recent years. The aim of this paper is to identify difficulties in learning English as a foreign language reported by students taking part in language courses at the Universities of the Third Age in Poland. The research is based on the questionnaire distributed among the group of 70 third-age students of English. The results show that the problems the learners report are cantered around their age- and health-related conditions, as well as their general attitudes concerning foreign language learning. It is hoped that the present study will constitute a minor contribution to the study of learning needs and expectations of senior students in Poland

I will see it done: Metonymic extensions of the verb see in English

English verbs of perception appear to be significant generators of divergent polysemous senses. The aim of this paper is to propose a dictionary study of the verb see. It appears that many semantic extensions of the term are metonymic in nature, because they are motivated by metonymic shifts within specific State-of-Affairs Scenarios (SASs). Three distinct dictionary sources are consulted in order to identify different metonymic extensions of the verb see. The majority of the database samples appear to belong to the part for whole propositional metonymy category (a stage of SAS for SAS). The conceptual link between seeing and intellectual comprehension is complex and appears to require the discussion of metonymy–metaphor interaction for its fuller explanation. The analysis is followed by conclusions drawn from the database study, as well as suggestions for future research in the field of metonymic extensions of English terms of visual [email protected]Łukasz Matusz holds a PhD degree in linguistics from the University of Silesia in Katowice. He is currently employed as an Assistant Professor at the Institute of Linguistics of the University of Silesia. His research interests include the cognitive theory of metaphor and metonymy, as well as language taboo and the linguistic reality of swearing.University of SilesiaBierwiaczonek, B. 2001. Implikatury jako metonimie, czyli o poznawczych podstawach pragmatyki. In: W. Kubiński & D. Stanulewicz (eds.), Językoznawstwo kognitywne II. Zjawiska pragmatyczne, 95-115. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.Bierwiaczonek, B. 2007. On formal metonymy. In: K. Kosecki (ed.), Perspectives on Metonymy: Proceedings of the International Conference “Perspectives on Metonymy”, Held in Łódź, Poland, May 6-7, 2005, 43-67. Frankfurt am Main: Peter Lang.Bierwiaczonek, B. 2013. Metonymy in Language, Thought and Brain. Sheffield: Equinox.Barcelona, A. 2000. On the plausibility of claiming a metonymic motivation for conceptual metaphor. In: A. Barcelona (ed.), Metaphor and Metonymy at the Crossroads, 32-58. Berlin: Mouton de Gruyter.Croft, W. 1993. The role of domains in the interpretation of metaphors and metonymies. Cognitive Linguistics 4: 335-370.Goossens, L. 1990 [2002]. Metaphtonymy: the interaction of metaphor and metonymy in expressions for linguistic action. Cognitive Linguistics 3(1): 323-40. Reprinted in: R. Dirven & R. Pörings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast, 349-378. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Grady, J. 1999. A typology for motivation for conceptual metaphor. In: R. Gibbs and G. Steen (eds.), Metaphor in Cognitive Linguistics, 79-100. Amsterdam: John Benjamins.Grady, J. & Johnson, C. 2002. Converging evidence for the notion of substance and primary scene. In: R. Dirven and R. Pӧrings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast, 533-554. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Hernández, L. 2007. High-level metonymies in the understanding of modality: a cross-linguistic analysis. In K. Kosecki (ed.), Perspectives on Metonymy: Proceedings of the International Conference “Perspectives on Metonymy”, Held in Łódź, Poland, May 6-7, 2005, 133-146. Frankfurt am Main: Peter Lang.Kӧvecses, Z. 2010. Metaphor: A Practical Introduction. 2nd ed. Oxford: Oxford University Press.Kӧvecses, Z. 2013. The metaphor-metonymy relationship: correlation metaphors are based on metonymy. Metaphor and Symbol 28: 75-88.Kövecses, Z. & Radden, G. (1998). Metonymy: developing a cognitive linguistic view. Cognitive Linguistics 9: 37-77.Lakoff, G. 1987. Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Mind. Chicago: University of Chicago Press.Lakoff, G. & Johnson, M. 1980. Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.Lakoff, G. & Johnson, M. 1999. Philosophy in the Flesh. New York: Basic Books.Miller, G. A. & Johnson-Laird, P. N. 1976. Language and Perception. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.Norrick, N. R. 1981. Semiotic Principles in Sematic Theory. Amsterdam: John Benjamins.Nunberg, G. 1978. The Pragmatics of Reference. Indiana University Linguistics.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 1999. The potentiality for actuality metonymy in English and Hungarian. In: K.-U. Panther & G. Radden (eds.), Metonymy in Language and Thought, 303-332. Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 2003a. Introduction: on the nature of conceptual metonymy. In: K.-U. Panther & L. Thornburg (eds.), Metonymy in Pragmatic Inferencing, 1-20. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 2003b. Metonymies as natural inference and activation schemas: the case of dependent clauses as independent speech acts. In: K.-U. Panther and L. Thornburg (eds.), Metonymy in Pragmatic Inferencing, 127-147. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 2003c. The roles of metaphor and metonymy in English – er nominals. In: R. Dirven and R. Pörings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast, 279-319. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 2005. Inference in the construction of meaning: the role of conceptual metonymy. In: E. Górska and G. Radden (eds.), Metonymy-Metaphor Collage, 37-57. Warsaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.Panther, K.-U. & Thornburg, L. 2007. Metonymy. In: D. Geeraerts and H. Cuyckens (eds.), The Oxford Handbook of Cognitive Linguistics, 236-263. Oxford: Oxford University Press.Radden, G. 2002. How metonymic are metaphors? In: R. Dirven and R. Pӧrings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast, 407-433. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Radden, G. & Kövecses, Z. 1999. Towards a theory of metonymy. In K.-U. Panther and G. Radden (eds.), Metonymy in Language and Thought, 17-59. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.Ruiz de Mendoza, F. J. 2000. The role of mappings and domains in understanding metonymy. In A. Barcelona (ed.), Metonymy and Metaphor at the Crossroads, 109-132. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Ruiz de Mendoza, F. J. & Otal Campo, J. L. 2002. Metonymy, Grammar, and Communication. Albolote, Spain: Editorial Comares.Ruiz de Mendoza, F. J. & Díez Velasco, O. I. 2002. Patterns of conceptual interaction. In R. Dirven and R. Pörings (eds.), Metaphor and Metonymy in Comparison and Contrast, 489-532. Berlin/New York: Mouton de Gruyter.Sweetser, E. 1990. From Etymology to Pragmatics: Metaphorical and Cultural Aspects of Semantic Structure. Cambridge: Cambridge University Press.Longman Dictionary of Contemporary English. 2005. 4th ed. Harlow: Longman.The New Oxford Dictionary of English. 1998. Oxford: Clarendon Press.Collins COBUILD Advanced Learners’ English Dictionary. 2005. 4th ed. Kraków: Express Publishing.31 (4/2020)8810

Force-dynamic representation of linguistic insults : a simple analysis

Verbal aggression and insults constitute an increasingly important topie of contempo- rary linguistic analysis. The aim of this article is to present a simple analysis of linguistic insults in the framework of the force dynamics theory as presented by Taimy [1988]. The force-dynamic theory describes different relations of physical, psychological, social, intertextual causation by means of interaction between two entities of force (Agonist and Antagonist). Selected categories of insults are analyzed by means of force-dynamic models. These categories include successful insults, unsuccessful insults, redirected insults, intensifying insults, and insults chains. I intend to demonstrate that the theory of force dynamics is a viable candidate for providing a convincing framework for the analysis of linguistic insults. The article concludes with some suggestions concerning the futurę research into the field of verbal aggression in connection with the theory of force dynamics

On dogs, cows, and donkeys : the use of animal metaphors in linguistic insults

The article provides a brief contrastive look at animal metaphors (zoosemes) and their application in the language practice of insulting. Animal metaphors constitute a significant theme used in verbal aggression. Also, certain animal categories, such as dog, pig, donkey, and cow, appear to be more universal vectors of dysphemistic qualities than others. Animal metaphors in English reveal strong dysphemistic tendencies, as indicated by a high ratio of dysphemistic zoosemes to animal metaphors in general. Therefore, further research into animal metaphors, alongside investigations concerning verbal aggression, appears to be worthwhile and informative

FORCE-DYNAMIC REPRESENTATION OF LINGUISTIC INSULTS: A SIMPLE ANALYSIS

Verbal aggression and insults constitute an increasingly important topic of contemporary linguistic analysis. The aim of this article is to present a simple analysis of linguistic insults in the framework of the force dynamics theory as presented by Talmy [1988]. The force-dynamic theory describes different relations of physical, psychological, social, intertextual causation by means of interaction between two entities of force (Agonist and Antagonist). Selected categories of insults are analyzed by means of force-dynamic models. These categories include successful insults, unsuccessful insults, redirected insults, intensifying insults, and insults chains. I intend to demonstrate that the theory of force dynamics is a viable candidate for providing a convincing framework for the analysis of linguistic insults. The article concludes with some suggestions concerning the future research into the field of verbal aggression in connection with the theory of force dynamics

Have you heard the news? Metonymic extensions of the verb hear in English

Bierwiaczonek (2013: 201-202) proposed an analysis of the polysemy of the verb see based on propositional metonymic mappings. In Matusz (2020) I supported this claim with a short dictionary analysis. In the present paper, I propose a similar analysis of the polysemy of hear based on propositional metonymy processes. In order to do that a short dictionary analysis is performed to determine the basic non-metonymic meaning of the verb and to distinguish the senses motivated by metonymic mappings. The analysis performed on the basis of three dictionary sources shows that a significant number of senses of hear may plausibly be explained as cases of PART FOR WHOLE propositional metonymic patterns. The metonymic shift may be demonstrated on the basis of State-of-Affairs Scenarios (SASs), as proposed by Panther and Thornburg (1999), due to the fact that within such scenarios the stage of auditory perception constitutes a particularly salient stage (a stage of SAS for SAS). Alternatively, some dictionary samples are ambiguous between the PART FOR WHOLE metonymic interpretation and the metaphoric reading wherein metonymy plays an active role in the emergence of the metaphoric shift. Thus, reference to metonymy-metaphor interaction appears indispensable. In the paper, I propose an analysis of such cases based on Ruiz de Mendoza and Díez Velasco (2002), who consider the role of metonymic domain expansion within the source of the metaphoric mappings

Fuzzy Adaptive Data Packets Control Algorithm for IoT System Protection

One of huge problem for recent IT systems are attacks on their resources called Distributed Denial of Service attacks. Many servers which are accessible from public network were a victim of such attacks or could be in the future. Unfortunately, there is still no effective method for protecting network servers against source of the attack, while such attack could block network resources for many hours. Existing solutions for protecting networks and IoT systems are using mainly firewalls and IDS/IPS mechanisms, which is not sufficient. This article presents the method minimizing the DDoS attacks. Proposed method provides possibilities for the network administrators to protect their servers and IoT network resources during the attack. The proposed fuzzy adaptive algorithm is using Ordered Fuzzy Numbers for predicting amount of packets which could be passed over the network boarder gateway. Proposed solution will give the opportunity for ordinary users to finish their work when the attack occurs

A Randomised-Controlled Clinical Study Examining the Effect of High-Intensity Laser Therapy (HILT) on the Management of Painful Calcaneal Spur with Plantar Fasciitis

Calcaneal spur and plantar fasciitis are the most common causes of plantar heel pain. There are many effective physical modalities for treating this musculoskeletal disorder. So far, the are no clear recommendations confirming the clinical utility of high-intensity laser therapy (HILT) in the management of painful calcaneal spur with plantar fasciitis. This study aimed to evaluate the effectiveness of HILT in pain management in patients with calcaneal spur and plantar fasciitis. A group of 65 patients was assessed for eligibility based on the CONSORT guidelines. This study was prospectively registered in the Australian New Zealand Clinical Trial Registry platform (registration number ACTRN12618000744257, 3 May 2018). The main eligibility criteria were: cancer, pregnancy, electronic and metal implants, acute infections, impaired blood coagulation, cardiac arrhythmias, taking analgesic or anti-inflammatory medications, non-experience of heel pain, or presence of other painful foot conditions. Finally, 60 patients were randomly assigned into two groups: study group (n = 30, mean age 59.9 ± 10.1), treated with HILT (7 W, 149.9 J/cm2, 1064 nm, 4496 J, 12 min), and placebo-controlled group (n = 30, mean age 60.4 ± 11.9), treated with sham HILT therapy. Both groups received ultrasound treatments (0.8 W/cm2, 1 MHz frequency, 100% load factor, 5 min). Treatment procedures were performed once a day, five times per week for three weeks (total of 15 treatment sessions). Study outcomes focused on pain intensity and were assessed before (M1) and after (M2) the treatment as well as after 4 (M3) and 12 (M4) weeks using the Visual Analogue Scale (VAS) and the Laitinen Pain Scale (LPS). According to VAS, a statistically significant decrease in the study group was observed between M1 and M2 by 3.5 pts, M1 and M3 by 3.7 pts, and M1 and M4 by 3.2 pts (p < 0.001). On the other hand, the control group showed a statistically significant decrease (p < 0.001) between M1 and M2 by 3.0 pts, M1 and M3 by 3.4 pts, and M1 and M4 by 3.2 pts. According to LPS, a statistically significant decrease in the study group was observed between M1 and M2 by 3.9 pts, M1 and M3 by 4.2 pts, and M1 and M4 by 4.0 pts (p < 0.001). On the other hand, the control group showed a statistically significant decrease between M1 and M2 by 3.2 pts (p = 0.002), M1 and M3 by 4.0 pts (p < 0.001), and M1 and M4 by 3.9 pts (p < 0.001). However, there were no statistically significant differences between the groups in VAS and LPS (p > 0.05). In conclusion, the HILT does not appear to be more effective in pain management of patients with calcaneal spurs and plantar fasciitis than the conservative standard physiotherapeutic procedures